Asperger Sendromu ve Otizm: Ailelerin Bilmesi Gerekenler

Sevgili aileler, çocuğunuzun gelişimini yakından takip ederken Asperger sendromu ve otizm terimlerini sıkça duyuyor olabilirsiniz. Bu iki durumun benzer yönleri olsa da, önemli farklılıkları bulunmaktadır. Bu farklılıkları günlük yaşamdan örneklerle açıklamaya çalışacağız.

Erken Dönem Gelişim Özellikleri

Otizm
Otizmli çocuklarda gelişimsel farklılıklar genellikle yaşamın ilk yıllarında fark edilir. Örneğin:
- 1 yaşındaki Ayşe'nin göz teması çok azdır
- İsmi söylendiğinde tepki vermez
- Konuşma gelişimi belirgin şekilde gecikmiştir
- "Bay bay" yapma, el sallama gibi sosyal jestleri kullanmaz

Asperger Sendromu
Asperger sendromlu çocuklarda belirtiler genellikle okul çağında daha belirgin hale gelir. Örneğin:
- 5 yaşındaki Can çok düzgün konuşur, hatta yetişkin gibi kelimeler kullanır
- Erken yaşta okumayı öğrenmiştir
- Dinozorlar gibi spesifik bir konuda yaşıtlarından çok daha fazla bilgiye sahiptir
- Ancak arkadaş edinmekte zorlanır

Dil ve İletişim Becerileri

Otizm
- Konuşma gelişimi genellikle geç başlar veya hiç gelişmeyebilir
- Ekolali (söylenenleri papağan gibi tekrarlama) sık görülür
- Soyut kavramları anlamakta zorlanırlar

Asperger Sendromu
- Dil gelişimi zamanında veya erkendir
- Kelime dağarcığı genellikle yaşıtlarından ileridedir
- Ancak konuşmaları tek yönlü olabilir, karşılıklı sohbet etmekte zorlanabilirler

Sosyal Etkileşim

Otizm
- Sosyal etkileşime çok az ilgi gösterirler
- Akran ilişkileri kurmakta ciddi zorluklar yaşarlar
- Hayali oyun oynamazlar

Asperger Sendromu
- Sosyal etkileşime ilgi vardır ancak nasıl yapılacağını bilemezler
- Arkadaş edinmek isterler fakat sosyal ipuçlarını okumakta zorlanırlar
- Kendilerinden küçük veya büyüklerle iletişim kurmayı tercih edebilirler

Bilişsel Beceriler

Otizm
- Bilişsel beceriler değişkenlik gösterir
- Bazı alanlarda üstün yetenekler görülebilir
- Öğrenme güçlüğü eşlik edebilir

Asperger Sendromu
- Normal veya üstün zeka seviyesi
- Akademik başarı genellikle iyidir
- Spesifik konularda derin bilgi ve ilgi alanları vardır

Günlük Yaşam Becerileri

Otizm
- Öz bakım becerilerinde belirgin zorluklar yaşanabilir
- Günlük rutinlerde bağımsızlık sınırlı olabilir
- Motor becerilerde gecikmeler görülebilir

Asperger Sendromu
- Temel öz bakım becerileri genellikle yaşına uygundur
- Organizasyon becerileri iyi olabilir
- İnce motor becerilerde hafif zorluklar görülebilir

Ailelere Öneriler

1. Her çocuğun bireysel olduğunu unutmayın. Tanı ne olursa olsun, her çocuk kendine özgüdür.

2. Erken tanı ve müdahale çok önemlidir. Gelişimsel farklılıkları fark ettiğinizde uzman desteği alın.

3. Çocuğunuzun güçlü yanlarına odaklanın. Örneğin:
- Özel ilgi alanlarını destekleyin
- Başarılarını takdir edin
- Sosyal becerilerini geliştirmek için fırsatlar yaratın

4. Diğer ailelerle iletişim kurun. Benzer süreçlerden geçen ailelerle deneyim paylaşımı çok değerlidir.

Otizm ve Asperger sendromu arasındaki farkları anlamak, çocuğunuzun ihtiyaçlarını daha iyi karşılamanıza yardımcı olacaktır. Unutmayın ki, her çocuk biriciktir ve kendi gelişim hızında ilerler. Önemli olan, çocuğunuzu olduğu gibi kabul etmek ve onun potansiyelini en iyi şekilde ortaya çıkarmasına destek olmaktır.