Otizm spektrum bozukluğunun (OSB) belirtileri yaşa ve gelişim düzeyine göre farklılık gösterebilir. Farklı yaş dönemlerinde görülebilecek otizm belirtilerini detaylı olarak size aktarmayı amaçlıyoruz.

Bebeklik Dönemi Belirtileri (0-12 ay)

Sosyal İletişim
- Göz teması kurmama veya çok kısa süreli kurma
- Sosyal gülümsemenin olmaması
- İsmine tepki vermeme
- Kucağa alındığında sarılmama
- Basit sosyal oyunlara katılmama

Motor Gelişim
- Fiziksel gelişimde gecikme
- Kas tonusunda farklılıklar
- Hareketlerde asimetri
- Koordinasyon sorunları

Duyusal Tepkiler
- Seslere aşırı veya az tepki
- Dokunmaya karşı hassasiyet
- Işığa karşı aşırı duyarlılık
- Bazı dokulara karşı tepki

Erken Çocukluk Dönemi (1-3 yaş)

Dil ve İletişim
- Konuşma gecikmesi
- İşaret dilini kullanmama
- İsteklerini ifade etmede zorluk
- Ekolali (söylenenleri papağan gibi tekrarlama)

Sosyal Etkileşim
- Akranlarıyla ilgilenmeme
- Ortak dikkat eksikliği
- Hayali oyun oynamama
- İsmi söylendiğinde bakmama

Davranış Özellikleri
- Tekrarlayıcı hareketler
- Aynı oyuncakla uzun süre oynama
- Nesneleri sıralama
- Rutin değişikliklerine aşırı tepki

Okul Öncesi Dönem (3-6 yaş)

Sosyal Beceriler
- Grup oyunlarına katılmama
- Arkadaş edinmede zorluk
- Duygusal karşılık vermeme
- Empati kurmada güçlük

İletişim Özellikleri
- Karşılıklı sohbet sürdürememe
- Soyut kavramları anlamada zorluk
- Jest ve mimikleri kullanmama
- Ses tonu farklılıkları

Oyun ve Hayal Gücü
- Sembolik oyun oynamama
- Kısıtlı ilgi alanları
- Yaratıcı oyunlarda zorluk
- Tekrarlayıcı oyun kalıpları

Okul Çağı (6-12 yaş)

Akademik Alanda
- Dikkat süresinde kısalık
- Öğrenme farklılıkları
- Organizasyon güçlüğü
- Soyut düşünmede zorluk

Sosyal İlişkiler
- Akran ilişkilerinde zorluk
- Grup çalışmalarında uyum sorunu
- Sosyal kuralları anlamada güçlük
- Duygusal tepkilerde farklılık

Davranış Özellikleri
- Özel ilgi alanlarında aşırı odaklanma
- Rutinlere bağlılık
- Duyusal hassasiyetler
- Anksiyete ve stres belirtileri

Ergenlik Dönemi (12-18 yaş)

Sosyal Zorluklar
- Karmaşık sosyal durumları anlamada güçlük
- Arkadaşlık ilişkilerinde zorluk
- Romantik ilişkileri anlama güçlüğü
- Sosyal ipuçlarını okuyamama

Duygusal Özellikler
- Duygu düzenleme zorlukları
- Anksiyete ve depresyon riski
- Kimlik gelişiminde zorluklar
- Öz farkındalık sorunları

Unutmayın;

1. Her Birey Farklıdır
- Belirtiler kişiden kişiye değişir
- Şiddet düzeyi farklılık gösterir
- Bazı belirtiler zamanla değişebilir

2. Güçlü Yanlar
- Detaylara dikkat
- Belirli alanlarda üstün yetenek
- Dürüstlük ve açık sözlülük
- Güçlü hafıza

3. Ne Yapılmalı?
- Erken tanı için uzman değerlendirmesi
- Düzenli gelişim takibi
- Uygun eğitim ve terapi desteği
- Aile eğitimi ve desteği

Otizm belirtilerini fark etmek, erken tanı ve müdahale için çok önemlidir. Her çocuğun kendine özgü gelişim hızı ve özellikleri olduğunu unutmamak gerekir. Belirtileri fark ettiğinizde profesyonel destek almak, çocuğunuzun gelişimi için en doğru adım olacaktır.